Charakterystyka produktu leczniczego - Losahit 50 mg + 12,5 mg
1. nazwa produktu leczniczego
Losahit, 50 mg + 12,5 mg, tabletki powlekane
Losahit, 100 mg + 12,5 mg, tabletki powlekane
Losahit, 100 mg + 25 mg, tabletki powlekane
2. skład jakościowy i ilościowy
Losahit, 50 mg + 12,5 mg
Każda tabletka zawiera 50 mg losartanu potasowego oraz 12,5 mg hydrochlorotiazydu (HCTZ).
Losahit, 100 mg + 12,5 mg
Każda tabletka zawiera 100 mg losartanu potasowego oraz 12,5 mg hydrochlorotiazydu (HCTZ).
Losahit, 100 mg + 25 mg
Każda tabletka zawiera 100 mg losartanu potasowego oraz 25 mg hydrochlorotiazydu (HCTZ).
Substancja pomocnicza o znanym działaniu:
Losahit, 50 mg + 12,5 mg
Każda tabletka zawiera 111,00 mg laktozy jednowodnej.
Losahit, 100 mg + 12,5 mg
Każda tabletka zawiera 222,00 mg laktozy jednowodnej.
Losahit, 100 mg + 25 mg
Każda tabletka zawiera 222,00 mg laktozy jednowodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. postać farmaceutyczna
Tabletka powlekana
Losahit 50 mg + 12,5 mg – żółte, owalne, obustronnie wypukłe tabletki powlekane o wymiarach 11,5 × 6,5 mm, oznaczone literą „E” po jednej stronie i liczbą „48” po drugiej stronie.
Losahit 100 mg + 12,5 mg – białe, owalne, obustronnie wypukłe tabletki powlekane o wymiarach 17,1 × 7,3 mm oznaczone literą „F” po jednej stronie i liczbą „74” po drugiej stronie.
Losahit 100 mg + 25 mg – żółte, owalne, obustronnie wypukłe tabletki powlekane o wymiarach 17,1 × 7,3 mm oznaczone literą „E” po jednej stronie i liczbą „49” po drugiej stronie.
4. szczegółowe dane kliniczne
4.1 wskazania do stosowania
Leczenie pierwotnego nadciśnienia tętniczego u pacjentów, u których ciśnienie krwi nie jest wystarczająco kontrolowane podczas monoterapii losartanem lub hydrochlorotiazydem.
4.2 dawkowanie i sposób podawania
Produktu złożonego Losahit nie należy stosować jako leczenia początkowego, lecz u pacjentów, u których ciśnienie krwi nie jest wystarczająco kontrolowane podczas monoterapii losartanem potasowym lub hydrochlorotiazydem.
Zaleca się oddzielne zwiększanie dawki poszczególnych składników (losartanu i hydrochlorotiazydu).
Jeśli jest to klinicznie uzasadnione, można rozważyć bezpośrednią zmianę monoterapii na podawanie produktu złożonego u pacjentów, u których ciśnienie krwi nie jest wystarczająco kontrolowane.
Zazwyczaj stosowana dawka podtrzymująca to jedna tabletka produktu Losahit o mocy 50 mg + 12,5 mg (50 mg losartanu i 12,5 mg hydrochlorotiazydu) raz na dobę.
W przypadku pacjentów, którzy nie reagują wystarczająco na produkt Losahit o mocy 50 mg + 12,5 mg, dawkę można zwiększyć do jednej tabletki produktu Losahit o mocy 100 mg + 25 mg (100 mg losartanu i 25 mg hydrochlorotiazydu) raz na dobę. Dawka maksymalna to jedna tabletka produktu Losahit o mocy 100 mg + 25 mg raz na dobę. Na ogół działanie przeciwnadciśnieniowe uzyskuje się w ciągu trzech do czterech tygodni od rozpoczęcia leczenia.
Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i u pacjentów poddawanych hemodializoterapii
Nie ma potrzeby dostosowania dawki początkowej u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (tj. klirensem kreatyniny 30–50 ml/min). Nie zaleca się stosowania produktu Losahit u pacjentów poddawanych hemodializoterapii. Produktu leczniczego Losahit nie wolno stosować u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (tj. klirensem kreatyniny <30 ml/min) (patrz punkt 4.3).
Stosowanie u pacjentów ze zmniejszoną objętością krwi krążącej
Przed zastosowaniem produktu Losahit należy wyrównać zaburzenia wodno-elektrolitowe.
Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby
Produkt Losahit jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby (patrz punkt 4.3).
Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku
Zazwyczaj nie ma potrzeby dostosowania dawki u pacjentów w podeszłym wieku.
Stosowanie u dzieci i młodzieży (< 18 lat)
Brak doświadczeń u dzieci i młodzieży. Dlatego produktu Losahit nie należy stosować u dzieci i młodzieży.
Sposób podawania
Produkt Losahit można stosować jednocześnie z innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi (patrz punkty 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1).
Tabletki należy połykać popijając szklanką wody.
Tabletki można przyjmować podczas posiłku lub niezależnie od posiłków.
4.3 przeciwwskazania
Nadwrażliwość na losartan, pochodne sulfonamidów (jak hydrochlorotiazyd) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1 Hipokaliemia lub hiperkalcemia oporna na leczenie Ciężkie zaburzenia czynności wątroby, zastój żółci oraz niedrożność dróg żółciowych Hiponatremia oporna na leczenie Hiperurykemia objawowa/ dna 2. i 3. trymestr ciąży (patrz punkty 4.4 i 4.6) Ciężkie zaburzenia czynności nerek (tj. klirens kreatyniny <30 ml/min) Bezmocz Jednoczesne stosowanie produktu leczniczego Losahit z produktami zawierającymi aliskiren jest przeciwwskazane u pacjentów z cukrzycą lub zaburzeniem czynności nerek (współczynnik przesączania kłębuszkowego, GFR < 60 ml/min/1,73 m2) (patrz punkty 4.5 i 5.1).
4.4 specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Losartan
Obrzęk naczynioruchowy
Należy uważnie obserwować pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym w wywiadzie (obrzęk twarzy, warg, gardła i (lub) języka) (patrz punkt 4.8).
Niedociśnienie i zmniejszenie objętości krwi krążącej
U pacjentów ze zmniejszoną objętością krwi krążącej i (lub) z niedoborem sodu na skutek intensywnego leczenia moczopędnego, ograniczenia ilości soli w diecie, biegunki lub wymiotów może wystąpić objawowe niedociśnienie, szczególnie po podaniu pierwszej dawki. Takie niedobory należy wyrównać przed podaniem produktu leczniczego Losahit (patrz punkty 4.2 i 4.3).
Zaburzenia równowagi elektrolitowej
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek ze współistniejącą cukrzycą lub bez cukrzycy, często występują zaburzenia równowagi elektrolitowej, które wymagają wyrównania. Dlatego należy monitorować stężenie potasu w osoczu oraz klirens kreatyniny; szczególnie ściśle należy obserwować pacjentów z niewydolnością serca oraz z klirensem kreatyniny wynoszącym 30 – 50 ml/min.
Nie zaleca się jednoczesnego stosowania produktu leczniczego Losahit i leków moczopędnych oszczędzających potas, suplementów potasu oraz substytutów soli kuchennej zawierających potas (patrz punkt 4.5).
Zaburzenia czynności wątroby
Na podstawie danych farmakokinetycznych, które wykazują znaczne zwiększenie stężenia losartanu w osoczu u pacjentów z marskością wątroby, należy zachować ostrożność stosując produkt leczniczy Losahit u pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby w wywiadzie. Brak doświadczeń klinicznych dotyczących leczenia losartanem pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Dlatego też produkt leczniczy Losahit jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby (patrz punkty 4.2, 4.3 i 5.2).
Zaburzenia czynności nerek
W następstwie zahamowania aktywności układu renina-angiotensyna-aldosteron obserwowano zaburzenia czynności nerek, w tym niewydolność nerek (szczególnie u pacjentów, u których czynność nerek zależy od aktywności układu renina-angiotensyna-aldosteron, takich jak osoby z ciężką niewydolnością serca lub wcześniej występującymi zaburzeniami czynności nerek).
Podobnie jak w przypadku innych leków wpływających na układ renina-angiotensyna-aldosteron obserwowano również zwiększenie stężenia mocznika w krwi oraz kreatyniny w surowicy u pacjentów z obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych lub zwężeniem tętnicy jedynej czynnej nerki; te zmiany czynności nerek mogą ustępować po odstawieniu leku. Losartan należy stosować ostrożnie u pacjentów z obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych lub zwężeniem tętnicy jedynej czynnej nerki.
Stan po przeszczepieniu nerki
Brak doświadczeń u pacjentów po niedawno przebytym przeszczepieniu nerki.
Pierwotny hiperaldosteronizm
Pacjenci z pierwotnym aldosteronizmem przeważnie nie reagują na leki przeciwnadciśnieniowe, działające przez hamowanie aktywności układu renina-angiotensyna. Dlatego nie zaleca się stosowania produktu leczniczego Losahit.
Choroba niedokrwienna serca i choroby naczyniowo-mózgowe
Podobnie jak w przypadku innych leków przeciwnadciśnieniowych, nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca lub chorobą naczyniowo – mózgową może spowodować zawał mięśnia sercowego lub udar mózgu.
Niewydolność serca
U pacjentów z niewydolnością serca ze współistniejącymi zaburzeniami czynności nerek lub bez, istnieje – tak jak w przypadku innych leków działających na układ renina-angiotensyna – ryzyko ciężkiego niedociśnienia tętniczego i (często ostrej) niewydolności nerek.
Zwężenie zastawki aorty i zastawki dwudzielnej, kardiomiopatia przerostowa ze zwężeniem drogi odpływu
Tak jak w przypadku innych leków rozszerzających naczynia krwionośne, należy zachować szczególną ostrożności u pacjentów ze zwężeniem zastawki aorty lub zastawki dwudzielnej, lub z kardiomiopatią przerostową ze zwężeniem drogi odpływu.
Różnice etniczne
Jak zaobserwowano w przypadku inhibitorów konwertazy angiotensyny, losartan i inni antagoniści angiotensyny zdecydowanie mniej skutecznie obniżają ciśnienie krwi u osób rasy czarnej niż u osób innych ras, prawdopodobnie z powodu większej częstości występowania małej aktywności reniny w populacji osób rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym.
Ciąża
Nie należy rozpoczynać stosowania antagonistów receptora angiotensyny II (AIIRAs) podczas ciąży. Jeśli kontynuacja leczenia AIIRAs nie jest konieczna, u pacjentek planujących ciążę należy zastosować inne leki rzeciwnadciśnieniowe, dla których ustalony jest profil bezpieczeństwa stosowania w czasie ciąży. W przypadku rozpoznania ciąży, należy natychmiast przerwać stosowanie antagonistów receptora angiotensyny II oraz, jeśli to właściwe, rozpocząć alternatywne leczenie (patrz punkty 4.3 i 4.6).
Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA)
Istnieją dowody, iż jednoczesne stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE), antagonistów receptora angiotensyny II (AIIRA) lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostrej niewydolności nerek). W związku z tym nie zaleca się podwójnego blokowania układu RAA poprzez jednoczesne zastosowanie inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu (patrz punkty 4.5 i 5.1).
Jeśli zastosowanie podwójnej blokady układu RAA jest absolutnie konieczne, powinno być prowadzone wyłącznie pod nadzorem specjalisty, a parametry życiowe pacjenta, takie jak: czynność nerek, stężenie elektrolitów oraz ciśnienie krwi powinny być ściśle monitorowane.
U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.
Hydrochlorotiazyd
Niedociśnienie i zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej
Podobnie jak w przypadku stosowania innych leków przeciwnadciśnieniowych, u niektórych pacjentów może wystąpić objawowe niedociśnienie. Pacjentów należy obserwować, aby nie przeoczyć objawów klinicznych zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej, takich jak hipowolemia, hiponatremia, zasadowica hipochloremiczna, hipomagnezemia lub hipokaliemia, które mogą wystąpić w przypadku współistniejącej biegunki lub wymiotów. U tych pacjentów należy okresowo oznaczać stężenia elektrolitów w surowicy krwi. U pacjentów z obrzękami, w przypadku upalnej pogody może wystąpić hiponatremia z rozcieńczenia.
Wpływ na metabolizm i układ wewnątrzwydzielniczy
Leczenie lekami z grupy tiazydów może powodować pogorszenie tolerancji glukozy. Może być konieczne dostosowanie dawkowania leków przeciwcukrzycowych, w tym insuliny (patrz punkt 4.5). Podczas leczenia tiazydami może ujawnić się cukrzyca utajona.
Tiazydy mogą powodować zmniejszenie wydalania wapnia z moczem oraz mogą wywoływać nieznaczne i przemijające zwiększenie stężenia wapnia w surowicy. Znaczna hiperkalcemia może być objawem utajonej nadczynności przytarczyc. Przed przeprowadzaniem badań czynności przytarczyc, należy zaprzestać stosowania tiazydów.
Zwiększenie stężenia cholesterolu i triglicerydów może być związane ze stosowaniem leków moczopędnych z grupy tiazydów.
U niektórych pacjentów podawanie tiazydów może spowodować hiperurykemię i (lub) napady dny moczanowej. Ponieważ losartan powoduje zmniejszenie stężenia kwasu moczowego we krwi, zastosowany w skojarzeniu z hydrochlorotiazydem zmniejsza wywołaną nim hiperurykemię.
Zaburzenia czynności wątroby
Tiazydy należy stosować ostrożnie u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub postępującą chorobą wątroby, ponieważ mogą powodować cholestazę wewnątrzwątrobową, a nawet niewielkie zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej mogą sprzyjać wystąpieniu śpiączki wątrobowej. Losahit jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby (patrz punkty 4.3 i 5.2).
Inne
U pacjentów z alergią lub astmą w wywiadzie lub bez takiego wywiadu, przyjmujących tiazydy, mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości. Podczas stosowania tiazydów zgłaszano przypadki zaostrzenia lub wystąpienia tocznia rumieniowatego układowego.
Substancja pomocnicza
Ten produkt leczniczy zawiera laktozę. Nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
4.5 interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Losartan
Stwierdzono, że ryfampicyna i flukonazol powodują zmniejszenie stężenia czynnego metabolitu we krwi. Kliniczne znaczenie tych interakcji nie zostało ocenione.
Podobnie jak w przypadku innych leków, które blokują angiotensynę II lub jej działanie, jednoczesne przyjmowanie leków moczopędnych oszczędzających potas (np. spironolaktonu, triamterenu, amilorydu), suplementów potasu lub substytutów soli kuchennej zawierających potas może powodować zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi. Nie zaleca się takiego leczenia skojarzonego.
Podobnie jak w przypadku innych leków, które wpływają na wydalanie sodu, może wystąpić zmniejszenie wydalania litu. Dlatego należy ściśle kontrolować stężenia litu w surowicy krwi, jeśli sole litu są stosowane jednocześnie z antagonistami receptora angiotensyny II.
Podczas jednoczesnego stosowania antagonistów angiotensyny II i niesteroidowych leków przeciwzapalnych – NLPZ (tj. wybiórczych inhibitorów COX-2, kwasu acetylosalicylowego w dawkach przeciwzapalnych oraz niewybiórczych NLPZ) może wystąpić osłabienie działania przeciwnadciśnieniowego. Jednoczesne stosowanie antagonistów angiotensyny II lub leków moczopędnych i NLPZ może prowadzić do zwiększonego ryzyka pogorszenia czynności nerek, w tym ostrej niewydolności nerek oraz zwiększenia stężenia potasu w surowicy krwi, zwłaszcza u pacjentów z istniejącymi wcześniej zaburzeniami czynności nerek. Takie skojarzenie należy stosować ostrożnie, zwłaszcza u osób w wieku podeszłym. Pacjentów należy odpowiednio nawodnić oraz należy rozważyć kontrolowanie czynności nerek po rozpoczęciu leczenia skojarzonego oraz okresowo w późniejszym czasie.
U niektórych pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, leczonych niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, w tym wybiórczymi inhibitorami cyklooksygenazy-2, jednoczesne stosowanie antagonistów receptora angiotensyny II może powodować dalsze pogorszenie czynności nerek. Działania te są na ogół odwracalne.
Dane z badania klinicznego wykazały, że podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA) w wyniku jednoczesnego zastosowania inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu jest związana z większą częstością występowania zdarzeń niepożądanych, takich jak: niedociśnienie, hiperkaliemia oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostra niewydolność nerek) w porównaniu z zastosowaniem leku z grupy antagonistów układu RAA w monoterapii (patrz punkty 4.3, 4.4 i 5.1).
Inne substancje powodujące niedociśnienie, takie jak trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwpsychotyczne, baklofen, amifostyna:
Jednoczesne stosowanie z tymi lekami, które jako główne działanie lub jako działanie niepożądane powodują obniżenie ciśnienia tętniczego może zwiększyć ryzyko wystąpienia niedociśnienia.
Hydrochlorotiazyd
Następujące leki mogą oddziaływać z diuretykami tiazydowymi w przypadku jednoczesnego stosowania:
Alkohol, barbiturany, leki opioidowe lub przeciwdepresyjne Może wystąpić nasilenie niedociśnienia ortostatycznego.
Leki przeciwcukrzycowe (doustne i insulina)
Leczenie lekami z grupy tiazydów może wpływać na tolerancję glukozy. Może być konieczne dostosowanie dawkowania leków przeciwcukrzycowych. Metforminę należy stosować ostrożnie z powodu ryzyka wystąpienia kwasicy mleczanowej powodowanej przez możliwą czynnościową niewydolność nerek związaną ze stosowaniem hydrochlorotiazydu.
Inne leki przeciwnadciśnieniowe
Działanie addytywne.
Kolestyramina i żywice kolestypolowe
Obecność żywic anionowymiennych utrudnia wchłanianie hydrochlorotiazydu. Pojedyncze dawki kolestyraminy lub żywic kolestypolowych wiążą hydrochlorotiazyd i zmniejszają jego wchłanianie w przewodzie pokarmowym odpowiednio do 85 i 43 procent.
Kortykosteroidy, ACTH
Nasilenie niedoboru elektrolitów, zwłaszcza hipokaliemii.
Aminy presyjne (np. adrenalina)
Możliwe osłabienie reakcji na aminy presyjne, ale nie w stopniu wykluczającym ich stosowanie.
Leki zwiotczające mięśnie szkieletowe, niedepolaryzujące (np. tubokuraryna)
Możliwe nasilenie reakcji na leki zwiotczające mięśnie.
Lit
Leki moczopędne zmniejszają klirens nerkowy litu i znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia działań toksycznych litu; nie zaleca się jednoczesnego stosowania.
Produkty lecznicze stosowane w leczeniu dny (probenecyd, sulfinpirazon i allopurynol)
Może być konieczne dostosowanie dawkowania leków zwiększających wydalanie kwasu moczowego z moczem, ponieważ hydrochlorotiazyd może zwiększać stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi. Może być konieczne zwiększenie dawki probenecydu lub sulfinpirazonu. Jednoczesne stosowanie z lekami z grupy tiazydów może zwiększyć częstość występowania reakcji nadwrażliwości na allopurynol.
Leki przeciwcholinergiczne (np. atropina, biperyden)
Zwiększenie dostępności biologicznej leków moczopędnych z grupy tiazydów poprzez zwolnienie perystaltyki żołądka i jelit, a także tempa opróżniania żołądka.
Leki cytotoksyczne (np. cyklofosfamid, metotrekast)
Leki z grupy tiazydów mogą zmniejszać wydalanie przez nerki leków cytotoksycznych oraz nasilać ich działanie hamujące czynność szpiku.
Salicylany
W przypadku dużych dawek salicylanów, hydrochlorotiazyd może nasilać toksyczne działanie salicylanów na ośrodkowy układ nerwowy.
Metylodopa
Zgłaszano pojedyncze przypadki niedokrwistości hemolitycznej występującej podczas jednoczesnego stosowania hydrochlorotiazydu i metylodopy.
Cyklosporyna
Jednoczesne leczenie cyklosporyną może zwiększyć ryzyko wystąpienia hiperurykemii oraz powikłań o typie dny.
Glikozydy naparstnicy
Hipokaliemia lub hipomagnezemia wywołane przez tiazydy mogą sprzyjać wystąpieniu zaburzeń rytmu serca powodowanych przez glikozydy naparstnicy.
Produkty lecznicze, na które wpływają zaburzenia stężenia potasu w surowicy krwi
Zalecane jest okresowe oznaczanie stężenia potasu w surowicy krwi oraz wykonywanie badań EKG, jeśli produkt Losahit jest stosowany z produktami leczniczymi, na które wpływają zaburzenia stężenia potasu w surowicy krwi (np. glikozydami naparstnicy i lekami przeciwarytmicznymi) oraz z następującymi produktami, powodującymi torsades de pointes (częstoskurcz komorowy), w tym niektórymi lekami przeciwarytmicznymi, ponieważ hipokaliemia jest czynnikiem predysponującym do wystąpienia torsades de pointes :
leki przeciwarytmiczne klasy Ia (np. chinidyna, hydrochinidyna, dyzopiramid), leki przeciwarytmiczne klasy III (np. amiodaron, sotalol, dofetylid, ibutylid), niektóre leki przeciwpsychotyczne (np. tiorydazyna, chloropromazyna, lewomepromazyna, trifluoperazyna, cyjamemazyna, sulpiryd, sultopryd, amisulpryd, tiapryd, pimozyd, haloperydol, droperydol), inne (np. beprydyl, cyzapryd, difemanil, erytromycyna i.v., halofantryna, mizolastyna, pentamidyna, terfenadyna, winkamina i.v.).Sole wapnia
Diuretyki tiazydowe mogą powodować zwiększenie stężenia wapnia w surowicy krwi z powodu zmniejszonego wydalania. W przypadku konieczności stosowania suplementów wapnia, należy kontrolować stężenie wapnia w surowicy krwi oraz odpowiednio dostosować dawkowanie wapnia.
Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych
Leki z grupy tiazydów mogą wpływać na wyniki badań czynności przytarczyc, ze względu na ich wpływ na metabolizm wapnia (patrz punkt 4.4).
Karbamazepina
Ryzyko hiponatremii objawowej. Konieczna jest obserwacja kliniczna i oznaczanie stężenia sodu w surowicy krwi.
Środki kontrastujące zawierające jod
W przypadku odwodnienia spowodowanego stosowaniem leków moczopędnych istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia ostrej niewydolności nerek, zwłaszcza w przypadku dużych dawek produktów zawierających jod. Przed podaniem należy ponownie nawodnić pacjentów.
Amfoterycyna B (pozajelitowo), kortykosteroidy, ACTH, leki przeczyszczające pobudzające perystaltykę lub glicyryzyna (obecna w lukrecji)
Hydrochlorotiazyd może nasilić zaburzenia elektrolitowe, zwłaszcza hipokaliemię.
4.6 wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Antagoniści receptora angiotensyny II (AIIRAs):
Nie zaleca się stosowania AIIRAs podczas pierwszego trymestru ciąży (patrz punkt 4.4). Stosowanie AIIRAs jest przeciwwskazane podczas 2. i 3. trymestru ciąży (patrz punkty 4.3. i 4.4).
Dane epidemiologiczne dotyczące ryzyka wpływu teratogennego po zastosowaniu inhibitorów ACE podczas pierwszego trymestru ciąży nie są rozstrzygające, jednak nie można wykluczyć nieznacznego zwiększenia ryzyka. Chociaż brak kontrolowanych danych epidemiologicznych dotyczących ryzyka w odniesieniu do AIIRAs, podobne ryzyko może być związane z tą grupą leków. Jeśli kontynuacja leczenia AIIRAs nie jest konieczna, u pacjentek planujących ciążę należy zastosować inne leki przeciwnadciśnieniowe, dla których ustalony jest profil bezpieczeństwa stosowania w czasie ciąży. W momencie potwierdzenia ciąży należy natychmiast przerwać stosowanie AIIRAs oraz, jeśli jest to wskazane, należy rozpocząć leczenie alternatywne.
Narażenie na AIIRAs podczas drugiego i trzeciego trymestru ciąży powoduje toksyczne działanie na ludzki płód (pogorszenie czynności nerek, małowodzie, opóźnienie kostnienia czaszki) oraz noworodka (niewydolność nerek, niedociśnienie, hiperkaliemia) (patrz punkt 5.3).
W przypadku wystąpienia narażenia na AIIRAs od drugiego trymestru ciąży, zalecana jest ultradźwiękowa kontrola czynności nerek oraz czaszki.
Noworodki, których matki stosowały AIIRAs należy uważnie obserwować z powodu ryzyka wystąpienia niedociśnienia (patrz punkty 4.3 i 4.4).
Hydrochlorotiazyd:
Doświadczenia ze stosowaniem hydrochlorotiazydu podczas ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, są ograniczone. Badania na zwierzętach są niewystarczające.
Hydrochlorotiazyd przenika przez łożysko. Ze względu na farmakologiczny mechanizm działania hydrochlorotiazydu, stosowanie tego leku w drugim i trzecim trymestrze może prowadzić do zmniejszenia perfuzji płodowo-łożyskowej oraz wywoływać zaburzenia u płodu i noworodka, takie jak żółtaczka, zaburzenia równowagi elektrolitowej oraz małopłytkowość.
Hydrochlorotiazydu nie należy stosować w obrzękach ciążowych, nadciśnieniu ciążowym i stanie przedrzucawkowym z powodu ryzyka zmniejszenia objętości osocza oraz niedokrwienia łożyska, bez korzystnego wpływu na przebieg choroby.
Nie należy stosować hydrochlorotiazydu w samoistnym nadciśnieniu tętniczym u kobiet w ciąży, z wyjątkiem rzadkich sytuacji, kiedy niemożliwe jest zastosowanie innego leczenia.
Laktacja
Antagoniści receptora angiotensyny II (AIIRAs):
Ponieważ brak danych dotyczących stosowania produktu leczniczego Losahit podczas karmienia piersią, nie zaleca się jego stosowania w tym okresie. Zaleca się podawanie innych preparatów, o ustalonym profilu bezpieczeństwa stosowania podczas karmienia piersią, zwłaszcza w przypadku karmienia piersią noworodka lub wcześniaka.
Hydrochlorotiazyd:
Hydrochlorotiazyd przenika do mleka u ludzi w niewielkich ilościach. Tiazydy w dużych dawkach powodują zwiększoną diurezę, przez co mogą hamować wydzielanie mleka. Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego Losahit podczas karmienia piersią. Jeżeli produkt leczniczy Losahit jest stosowany podczas karmienia piersią, należy stosować najmniejszą możliwą dawkę.
4.7 wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu produktu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Jednakże podczas prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn należy pamiętać o możliwości wystąpienia zawrotów głowy lub senności w trakcie leczenia przeciwnadciśnieniowego, zwłaszcza na początku leczenia lub po zwiększeniu dawki.
4.8 działania niepożądane
Poniższe działania niepożądane przedstawiono zgodnie z klasyfikacją układowo-narządową oraz następującą częstością występowania:
Bardzo często: > 1/10
Często: > 1/100 do < 1/10
Niezbyt często: > 1/1000 do < 1/100
Rzadko: > 1/10 000 do < 1/1000
Bardzo rzadko: < 1/10 000
Nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych.
W badaniach klinicznych dotyczących skojarzonego leczenia losartanem potasowym i hydrochlorotiazydem nie stwierdzono występowania specyficznych działań niepożądanych.
Występowały jedynie takie działania niepożądane, jakie opisywano wcześniej w odniesieniu do losartanu potasowego i (lub) do hydrochlorotiazydu.
W kontrolowanych badaniach klinicznych dotyczących leczenia pierwotnego nadciśnienia tętniczego, zawroty głowy były jedynym działaniem niepożądanym związanym ze stosowaniem leku, występującym z częstością większą niż w grupie placebo u co najmniej 1% pacjentów leczonych losartanem potasowym i hydrochlorotiazydem.
Poza tymi działaniami, po wprowadzeniu produktu leczniczego od obrotu zgłaszano dalsze, następujące działania niepożądane:
Klasyfikacja układowo-narządowa | Działania niepożądane | Częstość występowania |
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych | Zapalenie wątroby | Rzadko |
Badania diagnostyczne | Hiperkaliemia, zwiększenie aktywności A1AT | Rzadko |
Działania niepożądane obserwowane dla poszczególnych składników i mogące być potencjalnymi działaniami niepożądanymi produktu Losahit:
Losartan
W badaniach klinicznych oraz w okresie po wprowadzeniu do obrotu zgłaszano następujące działania niepożądane związane ze stosowaniem losartanu:
Klasyfikacja układowo -narządowa | Działania niepożądane | Częstość występowania |
Zaburzenia krwi i kładu chłonnego | Niedokrwistość, plamica Schoenleina-Henocha, wybroczyny, hemoliza | Niezbyt często |
Małopłytkowość | Nieznana |
Zaburzenia serca | Niedociśnienie, niedociśnienie ortostatyczne, ból zamostkowy, dławica piersiowa, blok przedsionkowo-komorowy II stopnia, incydent naczynio -mózgowy, zawał mięśnia sercowego, kołatanie serca, zaburzenia rytmu serca (migotanie przedsionków, bradykardia zatokowa, tachykardia, tachykardia komorowa, migotanie komór) | Niezbyt często |
Zaburzenia ucha i błędnika | Zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, szum uszny | Niezbyt często |
Zaburzenia oka | Niewyraźne widzenie, pieczenie/kłucie w oku, zapalenie spojówek, zmniej szenie ostrości widzenia | Niezbyt często |
Zaburzenia żołądka i jelit | Ból brzucha, nudności, biegunka, niestrawność | Często |
Zaparcie, ból zębów, suchość błony śluzowej jamy ustnej, wzdęcie, zapalenie błony śluzowej żołądka, wymioty, przewlekłe, ciężkie zaparcie | Niezbyt często | |
Zapalenie trzustki | Nieznana | |
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania | Osłabienie, zmęczenie, ból w klatce piersiowej | Często |
Obrzęk twarzy, obrzęk, gorączka | Niezbyt często | |
Objawy grypopodobne, złe samopoczucie | Nieznana | |
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych | Zaburzenia czynności wątroby | Nieznana |
Zaburzenia układu immunologicznego | Nadwrażliwość: reakcje anafilaktyczne; obrzęk naczynioruchowy, w tym obrzęk krtani i głośni powodujący niedrożność dróg oddechowych i (lub) obrzęk twarzy, warg, gardła i (lub) języka; u niektórych z tych pacjentów obrzęk naczynioruchowy zgłaszano w przeszłości w związku z podaniem innych leków, np. inhibitorów ACE | Rzadko |
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania | Jadłowstręt, dna | Niezbyt często |
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej | Kurcze mięśni, ból pleców, ból nóg, ból mięśni | Często |
Ból ramion, obrzęk stawów, ból kolan, bóle mięśniowo-szkieletowe, ból barku, sztywność, ból stawów, zapalenie stawów, ból biodra, fibromialgia, osłabienie mięśni | Niezbyt często |
Rabdomioliza | Nieznana | |
Zaburzenia układu nerwowego | Ból głowy, zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego | Często |
Nerwowość, parestezja, neuropatia obwodowa, drżenie, migrena, omdlenie | Niezbyt często | |
Zaburzenia smaku | Nieznana | |
Zaburzenia psychiczne | Bezsenność | Często |
Niepokój, zaburzenia lękowe, zaburzenia o typie paniki, dezorientacja, depresja, niezwykłe sny, zaburzenia snu, senność, zaburzenia pamięci | Niezbyt często | |
Zaburzenie nerek i dróg moczowych | Zaburzenie czynności nerek, niewydolność nerek | Często |
Oddawanie moczu w nocy, częste oddawanie moczu, zakażenie dróg moczowych | Niezbyt często | |
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi | Zmniejszenie popędu płciowego, zaburzenia erekcji/ impotencja | Niezbyt często |
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia | Kaszel, zakażenie górnych dróg oddechowych, przekrwienie błony śluzowej nosa, zapalenie zatok, zaburzenia zatok | Często |
Dyskomfort w gardle, zapalenie gardła, zapalenie krtani, duszność, zapalenie oskrzeli, krwawienie z nosa, nieżyt błony śluzowej nosa, przekrwienie dróg oddechowych | Niezbyt często | |
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej | Łysienie, zapalenie skóry, suchość skóry, rumień, nagłe zaczerwienienie (zwłaszcza twarzy), nadwrażliwość na światło, świąd, wysypka, pokrzywka, nasilone pocenie się | Niezbyt często |
Zaburzenia naczyniowe | Zapalenie naczyń krwionośnych | Niezbyt często |
Objawy ortostatyczne zależne od dawki | Nieznana | |
Badania diagnostyczne | Hiperkaliemia, nieznaczne zmniej szenie wartości hematokrytu i stężenia hemoglobiny, hipoglikemia | Często |
Nieznaczne zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy krwi | Niezbyt często | |
Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych i stężenia bilirubiny | Bardzo rzadko | |
Hiponatremia | Nieznana |
Hydrochlorotiazyd
Klasyfikacja układowo -narządowa | Działania niepożądane | Częstość występowania |
Zaburzenia krwi i układu chłonnego | Agranulocytoza, niedokrwistość aplastyczna, niedokrwistość hemolityczna, leukopenia, plamica, małopłytkowość | Niezbyt często |
Zaburzenia układu immunologicznego | Reakcje anafilaktyczne | Rzadko |
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania | Jadłowstręt, hiperglikemia, hiperurykemia, hipokaliemia, hiponatremia | Niezbyt często |
Zaburzenia psychiczne | Bezsenność | Niezbyt często |
Zaburzenia układu nerwowego | Ból głowy | Często |
Zaburzenia oka | Przemijające niewyraźne widzenie, widzenie na żółto | Niezbyt często |
Zaburzenia naczyniowe | Martwicze zapalenie naczyń krwionośnych (zapalenie naczyń skóry) | Niezbyt często |
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia | Zaburzenia oddychania, w tym zapalenie płuc i obrzęk płuc | Niezbyt często |
Zaburzenia żołądka i jelit | Zapalenie ślinianki, skurcze, podrażnienie żołądka, nudności, wymioty, biegunka, zaparcie | Niezbyt często |
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych | Żółtaczka (cholestaza wewnątrzwątrobowa), zapalenie trzustki | Niezbyt często |
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej | Nadwrażliwość na światło, pokrzywka, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka | Niezbyt często |
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej | Kurcze mięśni | Niezbyt często |
Zaburzenia nerek i dróg moczowych | Cukromocz, śródmiąższowe zapalenie nerek, zaburzenia czynności nerek, niewydolność nerek | Niezbyt często |
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania | Gorączka, zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego | Niezbyt często |
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem
Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych
Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C, 02–222 Warszawa
tel.: (22) 49 21 301, faks: (22) 49 21 309, e-mail:
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 przedawkowanie
Brak specyficznych danych dotyczących leczenia przedawkowania produktu leczniczego Losahit. Leczenie jest objawowe i podtrzymujące. Należy odstawić produkt leczniczy Losahit i ściśle obserwować pacjenta. Zalecane postępowanie to wywołanie wymiotów, jeśli przedawkowanie nastąpiło niedawno, wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych oraz leczenie śpiączki wątrobowej i niedociśnienia standardowymi metodami.
Losartan
Dostępne są ograniczone dane dotyczące przedawkowania u ludzi. Najbardziej prawdopodobne objawy przedawkowania to niedociśnienie i tachykardia; z powodu pobudzenia układu przywspółczulnego (nerwu błędnego) może wystąpić bradykardia. W razie wystąpienia objawowego niedociśnienia należy zastosować leczenie podtrzymujące.
Ani losartanu ani jego czynnego metabolitu nie można usunąć z organizmu za pomocą hemodializy.
Hydrochlorotiazyd
Najczęściej występują objawy spowodowane utratą elektrolitów (hipokaliemia, hipochloremia, hiponatremia) oraz odwodnieniem, na skutek nasilonej diurezy. Jeśli jednocześnie podawane są preparaty naparstnicy, hipokaliemia może powodować zaburzenia rytmu serca.
Nie ustalono, w jakim stopniu hydrochlorotiazyd można usunąć z organizmu za pomocą hemodializy.
5. właściwości farmakologiczne
5.1 właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Preparaty złożone zawierające antagonistów receptorów angiotensyny II i diuretyki
kod ATC: C09DA01
Skojarzenie losartanu i hydrochlorotiazydu
Wykazano, że substancje czynne produktu leczniczego Losahit działają addytywnie i obniżają ciśnienie tętnicze w większym stopniu niż każda z tych substancji osobno. Uważa się, że jest to wynikiem uzupełniającego się działania obu substancji. Ponadto, w wyniku działania moczopędnego, hydrochlorotiazyd zwiększa aktywność reninową osocza, zwiększa wydzielanie aldosteronu, zmniejsza stężenie potasu w surowicy i zwiększa stężenie angiotensyny II. Podanie losartanu hamuje fizjologiczne działania angiotensyny II, a poprzez hamowanie wydzielania aldosteronu może zmniejszać utratę potasu związaną ze stosowaniem leku moczopędnego.
Wykazano, że losartan ma łagodne i przemijające działanie zwiększające wydalanie kwasu moczowego z moczem. Stwierdzono, że hydrochlorotiazyd powoduje umiarkowane zwiększenie stężenia kwasu moczowego w surowicy; leczenie skojarzone losartanem i hydrochlorotiazydem zmniejsza hiperurykemię spowodowaną przez lek moczopędny.
Działanie przeciwnadciśnieniowe pojedynczej dawki produktu leczniczego Losahit trwa 24 godziny. W badaniach klinicznych trwających przez co najmniej rok działanie przeciwnadciśnieniowe utrzymywało się podczas ciągłego stosowania. Pomimo znacznego obniżenia ciśnienia tętniczego, podawanie produktu leczniczego Losahit nie wywiera istotnego klinicznie wpływu na częstość akcji serca. W badaniach klinicznych po 12 tygodniach stosowania 50 mg losartanu i 12,5 mg hydrochlorotiazydu obniżenie rozkurczowego ciśnienia krwi w pozycji siedzącej wynosiło średnio do 13,2 mm Hg.
Losahit skutecznie obniżą ciśnienie tętnicze u mężczyzn i kobiet, osób rasy czarnej i osób innych ras oraz u pacjentów młodszych (<65 lat) i w podeszłym wieku (> 65 lat). Jest również skuteczny w leczeniu nadciśnienia każdego stopnia.
Losartan
Losartan jest syntetycznym, stosowanym doustnie antagonistą receptora angiotensyny II (typu AT1). Angiotensyna II, substancja o silnym działaniu zwężającym naczynia krwionośne jest głównym aktywnym hormonem układu renina-angiotensyna oraz ważnym czynnikiem biorącym udział w patofizjologii nadciśnienia tętniczego. Angiotensyna II wiąże się z receptorami AT1 występującymi w wielu tkankach (np. mięśniach gładkich naczyń, nadnerczach, nerkach i sercu) i wywołuje wiele istotnych działań biologicznych, w tym zwężanie naczyń i uwalnianie aldosteronu. Angiotensyna II pobudza także proliferację komórek mięśni gładkich.
Losartan wybiórczo blokuje receptor AT1. Zarówno losartan, jak i jego farmakologicznie czynny metabolit, kwas karboksylowy (E 3174), blokują in vitro oraz in vivo wszystkie istotne fizjologicznie działania angiotensyny II, niezależnie od pochodzenia lub drogi jej syntezy.
Losartan nie pobudza ani nie blokuje receptorów innych hormonów lub kanałów jonowych, które są istotne w procesach regulacji czynności układu krążenia. Ponadto losartan nie hamuje aktywności konwertazy angiotensyny (kinazy II), enzymu, który powoduje rozpad bradykininy. Dzięki temu nie nasilają się działania niepożądane związane z działaniem bradykininy.
Podczas podawania losartanu usunięcie ujemnego sprzężenia zwrotnego między angiotensyną II i wydzielaniem reniny powoduje zwiększenie aktywności reninowej osocza (PRA). Zwiększenie aktywności reninowej osocza prowadzi do zwiększenia stężenia angiotensyny II w osoczu. Jednak pomimo tego zwiększenia działanie przeciwnadciśnieniowe i zmniejszone stężenie aldosteronu w osoczu utrzymują się, co świadczy o skutecznym zablokowaniu receptorów angiotensyny II. Po zakończeniu leczenia losartanem wartości PRA i stężenie angiotensyny II wracają w ciągu 3 dni do wartości początkowych.
Zarówno losartan, jak i jego główny czynny metabolit, wykazują znacznie większe powinowactwo do receptora AT1 niż do receptora AT2. Czynny metabolit jest 10 do 40 razy bardziej aktywny niż losartan, porównując taką samą masę obu substancji.
W badaniu zaplanowanym w celu określenia częstości występowania kaszlu u pacjentów leczonych losartanem w porównaniu do pacjentów leczonych inhibitorami ACE, częstość występowania kaszlu zgłaszanego przez pacjentów leczonych losartanem lub hydrochlorotiazydem była podobna i była znacząco mniejsza niż w grupie pacjentów leczonych inhibitorem ACE. Ponadto w ogólnej analizie badań klinicznych z podwójnie ślepą próbą, z udziałem 4131 pacjentów, częstość spontanicznego zgłaszania kaszlu w grupie pacjentów leczonych losartanem była podobna (3,1%) jak w grupie pacjentów otrzymujących placebo (2,6%) lub w grupie przyjmującej hydrochlorotiazyd (4,1%), podczas gdy w grupie pacjentów leczonych inhibitorem ACE wynosiła 8,8%.
U pacjentów z nadciśnieniem i białkomoczem bez współistniejącej cukrzycy, podawanie losartanu potasowego powodowało istotne zmniejszenie białkomoczu, wydalania frakcji IgG globulin i albumin w moczu. Losartan utrzymuje współczynnik przesączania kłębuszkowego i zmniejsza frakcję filtracyjną.
Na ogół u większości pacjentów losartan powoduje zmniejszenie stężenia kwasu moczowego w surowicy (zwykle < 0,4 mg/dl), które utrzymuje się podczas długotrwałego stosowania.
Losartan nie wpływa na czynność autonomicznego układu nerwowego i stężenie noradrenaliny w osoczu krwi.
U pacjentów z niewydolnością lewej komory serca losartan podawany w jednorazowej dawce dobowej 25 mg lub 50 mg powodował korzystne działania hemodynamiczne i neurohormonalne, charakteryzujące się odpowiednio: zwiększeniem wskaźnika sercowego, zmniejszeniem ciśnienia zaklinowania tętnicy płucnej, zmniejszeniem oporu naczyniowego, średniego ciśnienia tętniczego krwi i częstości akcji serca oraz zmniejszeniem stężeń aldosteronu i noradrenaliny we krwi.
U pacjentów z niewydolnością serca wystąpienie niedociśnienia zależy od dawki leku.
Badania dotyczące nadciśnienia tętniczego
W kontrolowanych badaniach klinicznych podanie losartanu raz na dobę pacjentom z łagodnym lub umiarkowanym pierwotnym nadciśnieniem tętniczym powodowało statystycznie znamienne zmniejszenie skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi. Porównanie ciśnienia tętniczego mierzonego 24 godziny po podaniu leku z ciśnieniem mierzonym od 5 do 6 godzin po jego przyjęciu wykazało, że zmniejszenie ciśnienia tętniczego utrzymuje się przez 24 godziny; naturalny rytm dobowy był zachowany. Zmniejszenie ciśnienia krwi pod koniec przerwy między dawkami stanowiło około 70 do 80% zmniejszenia ciśnienia stwierdzanego po 5 do 6 godzinach od przyjęcia dawki.
Odstawienie losartanu u pacjentów z nadciśnieniem nie powodowało nagłego zwiększenia ciśnienia tętniczego (brak efektu „z odbicia”). Pomimo znaczącego obniżenia ciśnienia krwi, podawanie losartanu nie miało istotnego klinicznie wpływu na częstość akcji serca.
Losartan jest równie skuteczny u mężczyzn jak i u kobiet oraz u pacjentów młodszych (w wieku poniżej 65 lat) i w wieku podeszłym z nadciśnieniem.
Badanie LIFE
Badanie o nazwie LIFE (ang. Losartan Intervention For Endpoint reduction in hypertension ) było badaniem z randomizacją, z zastosowaniem potrójnie ślepej próby z aktywną kontrolą, w którym uczestniczyło 9193 pacjentów w wieku od 55 do 80 lat z nadciśnieniem tętniczym i potwierdzonym w EKG przerostem lewej komory serca. Pacjentów randomizowano do grupy otrzymującej losartan w dawce 50 mg raz na dobę lub do grupy stosującej atenolol w dawce 50 mg raz na dobę. Jeśli nie uzyskano docelowej wartości ciśnienia krwi (<140/90 mmHg), najpierw dodawano hydrochlorotiazyd (12,5 mg), a następnie, w razie potrzeby, zwiększano dawkę losartanu lub atenololu do 100 mg raz na dobę. W razie konieczności, aby osiągnąć docelowe ciśnienie krwi, do schematu leczenia dodawano inne leki przeciwnadciśnieniowe, z wyjątkiem inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II i beta-adrenolityków.
Średni okres obserwacji wynosił 4,8 roku.
Pierwszorzędowy punkt końcowy był złożony i obejmował zachorowalność i śmiertelność z powodów sercowo-naczyniowych, oceniane jako zmniejszenie łącznej częstości występowania zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych, udarów mózgu i zawałów mięśnia sercowego. Ciśnienie krwi zmniejszyło się znacząco do podobnych wartości w obu grupach. Leczenie losartanem doprowadziło do 13% zmniejszenia ryzyka (p=0,021, 95% przedział ufności 0,77–0,98) w porównaniu z atenololem wśród pacjentów, u których wystąpił pierwszorzędowy złożony punkt końcowy. Było to głównie wynikiem zmniejszenia częstości występowania udaru mózgu. Leczenie losartanem zmniejszało ryzyko udaru mózgu o 25% w porównaniu z atenololem (p=0,001, 95% przedział ufności 0,63–0,89). Częstości zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych oraz zawału mięśnia sercowego w leczonych grupach nie różniły się znacząco.
Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA)
W dwóch dużych, randomizowanych, kontrolowanych badaniach klinicznych (ONTARGET (ang. ONgoing Telmisartan Alone and in combination with Ramipril Global Endpoint Trial ) i VA NEPHRON-D (ang. The Veterans Affairs Nephropathy in Diabetes )) oceniano jednoczesne zastosowanie inhibitora ACE z antagonistami receptora angiotensyny II.
Badanie ONTARGET było przeprowadzone z udziałem pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, chorobami naczyń mózgowych w wywiadzie lub cukrzycą typu 2 z towarzyszącymi, udowodnionymi uszkodzeniami narządów docelowych.
Badanie VA NEPHRON-D było przeprowadzone z udziałem pacjentów z cukrzycą typu 2 oraz z nefropatią cukrzycową.
Badania te wykazały brak istotnego korzystnego wpływu na parametry nerkowe i (lub) wyniki w zakresie chorobowości oraz śmiertelności sercowo-naczyniowej, podczas gdy zaobserwowano zwiększone ryzyko hiperkaliemii, ostrego uszkodzenia nerek i (lub) niedociśnienia, w porównaniu z monoterapią. Ze względu na podobieństwa w zakresie właściwości farmakodynamicznych tych leków, przytoczone wyniki również mają znaczenie w przypadku innych inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.
Dlatego też u pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy jednocześnie stosować inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.
Badanie ALTITUDE (ang. Aliskiren Trial in Type 2 Diabetes Using Cardiovascular and Renal Disease Endpoints ) było zaprojektowane w celu zbadania korzyści z dodania aliskirenu do standardowego leczenia inhibitorem ACE lub antagonistą receptora angiotensyny II u pacjentów z cukrzycą typu 2 i przewlekłą chorobą nerek i (lub) z chorobą układu sercowo-naczyniowego. Badanie zostało przedwcześnie przerwane z powodu zwiększonego ryzyka działań niepożądanych. Zgony sercowo-naczyniowe i udary mózgu występowały częściej w grupie otrzymującej aliskiren w odniesieniu do grupy placebo. W grupie otrzymującej aliskiren odnotowano również częstsze występowanie zdarzeń niepożądanych, w tym ciężkich zdarzeń niepożądanych (hiperkaliemia, niedociśnienie i niewydolność nerek) względem grupy placebo.
Hydrochlorotiazyd
Hydrochlorotiazyd jest lekiem moczopędnym z grupy tiazydów. Mechanizm działania przeciwnadciśnieniowego diuretyków tiazydowych nie jest całkowicie poznany. Tiazydy wpływają na wchłanianie zwrotne elektrolitów w kanalikach nerkowych, bezpośrednio zwiększając wydalanie sodu i chlorków w przybliżeniu w równoważnych ilościach. Moczopędne działanie hydrochlorotiazydu zmniejsza objętość osocza, zwiększa aktywność reniny w osoczu oraz zwiększa wydzielanie aldosteronu, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenia wydalania potasu i dwuwęglanów w moczu oraz zmniejszenia stężenia potasu w surowicy krwi. Angiotensyna II jest mediatorem układu renina-aldosteron i dlatego jednoczesne stosowanie antagonistów receptora angiotensyny II łagodzi utratę potasu spowodowaną działaniem diuretyków tiazydowych.
Po podaniu doustnym działanie moczopędne rozpoczyna się w ciągu 2 godzin, maksymalne staje się po około 4 godzinach i utrzymuje się od 6 do 12 godzin. Działanie przeciwnadciśnieniowe utrzymuje się do 24 godzin.
5.2 właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Losartan
Po podaniu doustnym losartan jest dobrze wchłaniany i podlega efektowi pierwszego przejścia, z utworzeniem czynnego metabolitu, kwasu karboksylowego i innych nieczynnych metabolitów. Dostępność biologiczna losartanu podawanego w tabletkach wynosi około 33%. Średnie stężenia maksymalne losartanu i jego czynnego metabolitu występują odpowiednio po 1 godzinie i po 3–4 godzinach. Nie stwierdzono istotnego klinicznie wpływu na stężenia losartanu w osoczu, w przypadku podawania ze standardowym posiłkiem.
Dystrybucja
Losartan
Zarówno losartan, jak i jego czynny metabolit są w > 99% związane z białkami osocza, głównie z albuminami. Całkowita objętość dystrybucji losartanu wynosi 34 litry. Badania na szczurach wykazały, że losartan słabo przenika przez barierę krew-mózg lub wcale nie przenika.
Hydrochlorotiazyd
Hydrochlorotiazyd przenika przez łożysko i do mleka, ale nie przenika przez barierę krew-mózg.
Metabolizm
Losartan
Około 14% dawki losartanu podanej dożylnie lub doustnie jest przekształcane w czynny metabolit. Po doustnym lub dożylnym podaniu losartanu potasowego znakowanego węglem 14C, aktywność promieniotwórcza w osoczu była związana głównie z losartanem i jego czynnym metabolitem. U około 1% badanych stwierdzono minimalne przekształcenie losartanu w czynny metabolit.
Oprócz czynnego metabolitu powstają metabolity nieczynne, w tym dwa główne, powstające w wyniku hydroksylacji bocznego łańcucha butylowego oraz jeden o mniejszym znaczeniu, glukuronid N-2-tetrazolowy.
Eliminacja
Losartan
Klirensy z osocza losartanu i jego czynnego metabolitu wynoszą odpowiednio około 600 ml/min i 50 ml/min. Klirensy nerkowe losartanu i jego czynnego metabolitu wynoszą odpowiednio 74 ml/min i 26 ml/min. Po podaniu doustnym losartanu około 4% dawki jest wydalane w moczu w postaci niezmienionej, a około 6% dawki jest wydalane w moczu w postaci czynnego metabolitu.
Farmakokinetyka losartanu i jego czynnego metabolitu jest liniowa do dawki doustnej 200 mg.
Po podaniu doustnym stężenia losartanu i jego czynnego metabolitu w osoczu zmniejszają się w sposób wielowykładniczy, a ich okresy półtrwania wynoszą odpowiednio około 2 godzin i 6–9 godzin. Podczas podawania raz na dobę dawki do 100 mg nie stwierdza się istotnej kumulacji w osoczu ani losartanu, ani jego czynnego metabolitu.
W procesie eliminacji losartanu i jego metabolitów mają znaczenie zarówno wydalanie z żółcią, jak i z moczem. Po doustnym podaniu losartanu znakowanego węglem 14C około 35% aktywności promieniotwórczej wykrywa się w moczu, a 58% w kale.
Hydrochlorotiazyd
Hydrochlorotiazyd nie jest metabolizowany, lecz szybko wydalany przez nerki. Obserwując stężenie leku w osoczu przez co najmniej 24 godziny stwierdzono, że okres półtrwania wynosi od 5,6 do 14,8 godzin. Co najmniej 61% dawki podanej doustnie jest wydalane w postaci niezmienionej w ciągu 24 godzin.
Charakterystyka farmakokinetyczna leku w różnych grupach pacjentów
Losartan+hydrochlorotiazyd
Stężenie losartanu i jego czynnego metabolitu oraz wchłanianie hydrochlorotiazydu u osób w podeszłym wieku z nadciśnieniem nie różni się w sposób istotny od odpowiednich parametrów u młodszych osób z nadciśnieniem.
Losartan
Po podaniu doustnym losartanu pacjentom z łagodną lub umiarkowaną poalkoholową marskością wątroby, stężenia losartanu i jego czynnego metabolitu w osoczu były odpowiednio 5 i 1,7 razy większe niż u młodych ochotników płci męskiej.
W badaniach farmakokinetycznych nie wykazano różnicy pomiędzy wartościami AUC dla losartanu w grupie zdrowych osób płci męskiej z Japonii i w grupie spoza Japonii. Wydaje się natomiast, że taka różnica istnieje w przypadku wartości AUC dla metabolitu w postaci kwasu karboksylowego (E-3174) z wartością u mieszkańców Japonii około 1,5 razy większą od wartości u osób spoza Japonii.
Znaczenie kliniczne tych wyników jest nieznane.
Ani losartanu ani jego czynnego metabolitu nie można usunąć z organizmu za pomocą hemodializy.
5.3 przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane przedkliniczne pochodzące z ogólnych badań farmakologicznych, badań genotoksyczności oraz rakotwórczości nie wykazały szczególnego ryzyka dla ludzi. Potencjał toksyczności skojarzenia losartanu i hydrochlorotiazydu oceniano w badaniach toksyczności przewlekłej przez okres do sześciu miesięcy u szczurów i psów po podaniu doustnym, a zmiany obserwowane w tych badaniach były głównie wywoływane przez losartan. Podawanie skojarzenia losartanu i hydrochlorotiazydu powodowało zmniejszenie wartości parametrów dotyczących krwinek czerwonych (liczby erytrocytów, stężenia hemoglobiny, wartości hematokrytu), zwiększenie stężenia azotu mocznikowego w surowicy krwi, zmniejszenie masy serca (bez zmian histologicznych) i zmiany w przewodzie pokarmowym (uszkodzenie błony śluzowej, owrzodzenie, nadżerki, krwawienia).
Nie stwierdzono działania teratogennego u szczurów lub królików, którym podawano skojarzenie losartanu i hydrochlorotiazydu. Toksyczność płodowa u szczurów, wykazana przez nieznaczne zwiększenie nadliczbowych żeber w pokoleniu F1 obserwowana była, gdy samice otrzymywały produkt przed i podczas ciąży. Tak jak obserwowano w badaniach dotyczących stosowania tylko losartanu, działania niepożądane dotyczące płodów i noworodków, w tym toksyczność nerkowa oraz śmierć płodów wystąpiły, gdy ciężarnej samicy szczura podawano skojarzenie losartanu i hydrochlorotiazydu w późnym okresie ciąży i (lub) podczas laktacji.
6. dane farmaceutyczne
6.1 wykaz substancji pomocniczychskładniki rdzenia:
celuloza mikrokrystaliczna (PH-101) laktoza jednowodna
celuloza mikrokrystaliczna (PH-200) skrobia żelowana, kukurydziana krzemionka koloidalna, bezwodna magnezu stearynian woda oczyszczona
Składniki otoczki:
hydroksypropyloceluloza
hypromeloza 6cp
tytanu dwutlenek (E 171)
żółcień chinolinowa (E 104), lak
Składniki rdzenia:
celuloza mikrokrystaliczna (PH-101) laktoza jednowodna
celuloza mikrokrystaliczna (PH-200) skrobia żelowana, kukurydziana krzemionka koloidalna, bezwodna magnezu stearynian woda oczyszczona
Składniki otoczki:
hydroksypropyloceluloza
hypromeloza 6cp
tytanu dwutlenek (E 171)
Składniki rdzenia:
celuloza mikrokrystaliczna (PH-101) laktoza jednowodna
celuloza mikrokrystaliczna (PH-200) skrobia żelowana, kukurydziana
krzemionka koloidalna, bezwodna
magnezu stearynian
woda oczyszczona
Składniki otoczki:
hydroksypropyloceluloza
hypromeloza 6cp
tytanu dwutlenek (E 171)
żółcień chinolinowa (E 104), lak
6.2 niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 okres ważności
2 lata
6.4 specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C.
6.5 rodzaj i zawartość opakowania
Blistry PVC/Aclar/Aluminium w pudełku tekturowym.
Opakowania zawierają: 28, 30 lub 56 tabletek.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania
Brak szczególnych wymagań.
7. podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie nas-lab sp. z o.o.
ul. Kiełczowska 2
55–095 Mirków
tel.: 71 330 50 80
e-mail:
8. NUMER(-Y) POZWOLENIA(Ń) NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA
NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU/DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Więcej informacji o leku Losahit 50 mg + 12,5 mg
Sposób podawania Losahit 50 mg + 12,5 mg
: tabletki powlekane
Opakowanie: 30 tabl.\n28 tabl.\n56 tabl.
Numer
GTIN: 05909991324155\n05909991324148\n05909991324162
Numer
pozwolenia: 23873
Data ważności pozwolenia: 2020-02-28
Wytwórca:
S-Lab Sp. z o.o.